QTO: What are the Eco-villages and why does their popularity rise today? Τι είναι οι οικο-κοινότητες και γιατί γίνονται σήμερα δημοφιλείς?

English
What are the Eco-villages and why does their popularity rise today?
Question: Maria Theodorou
Answer: Nicholas Anastasopoulos

Εco-communities (or eco-villages as they are more commonly known) are socially, economically and ecologically sustainable communities usually of 50-150 people with concrete principles in regards to consumerism, food and energy self-reliance. Their focus is on locality and the environment and they have a clear social, economic and ecological structure. These are communities of a “human scale in which human activities are harmlessly integrated into the natural world in a way that is supportive of healthy human development and can be successfully continued into the indefinite future”. (Gilman, Robert, ‘The Eco-village Challenge’, in Context Quarterly, 3/1991 Langley, WA p.10)

Such communities can be found at various locations all over the world. Yet, the eco-village movement that has emerged in North America and Western Europe is currently seeing a rise in popularity. This can be interpreted mainly as a reaction to the international economic, political and environmental developments of recent decades, which have only been intensified between the mid 90s and today.

A conference entitled ‘Globalization and the Quest for Sustainability: New Alternative Models of Social and Spatial Organization in Europe’, was organized recently (20/1/2007) at the Cultural Center Melina Merkouri of the Athens Municipality in Greece. Its aim was to provide a forum for discussion on the eco-village movement discourse, showcasing examples and bringing to light views that allowed for information exchange.

The invited speakers traced the phenomenon of eco-villages mainly in Europe and discussed current trends and developments of such initiatives: Declan Kennedy, an architect and founding member of Lebensgarten referred to examples of eco-villages from Germany, the UK, Denmark and the USA, .such as Schafbruhl (Tubingen) Zisula Cordaches , founding member of Zegg, presented the history, identity and development of ZEGG, an eco-village founded on the grounds of the former FDR near the town of Belzig in Brandenburg. Zegg not only has an impressive track record in its brief history, but it also has had a positive impact on the adjacent areas where more eco-villages have recently sprouted and the prevalent mentality seems to be changing in positive directions that affect the local economy, ecology and social relations. It is worth noting that Zegg was founded on existing premises that functioned previously as training equestrian headquarters for the 3rd Reich Olympics in Berlin and later training facilities for agents of the regime, while they were built originally by Australian Germans in 1910.

Discussions that followed centered mainly on the current phenomenon of regional complimentary currencies, a policy that has surfaced in regions of Germany, Austria and other localities. The measure involves voluntary participation of residents in one region and it is accompanied by measures that favor local exchange and economy. The new institution of Gaia University as an innovative approach to education with emphasis on sustainability issues became also the subject of much debate.
©Nicholas Anastasopoulos

Nicholas Anastasopoulos is an architect, doctoral candidate at the Department of Architecture, NTUA. He has taught at the universities of Patras, the Athens NTUA and at Parsons School of Design, NY.


Related Links:
Eco-villages: www.gen.ecovillage.org/ and www.ic.org and www.context.org
Lebensgarten and Zegg: http://www.lebensgarten.de/ and http://www.zegg.de/
Complimentary currencies: www.regiogeld.de and www.geldreform.de
Theory: www.context.org/

Greek
Τι είναι οι οικο-κοινότητες και γιατί γίνονται σήμερα δημοφιλείς?
Ερώτηση: Μαρία Θεοδώρου
Απάντηση: Νίκος Αναστασόπουλος
Ως οικο-κοινότητες εννοούμε μικρού συνήθως μεγέθους μορφές κατοίκησης (50-150 άτομα) με συνειδητές θέσεις και αρχές σε σχέση με την κατανάλωση, την διατροφική και ενεργειακή αυτονομία, την τοπικότητα και το περιβάλλον και με συγκεκριμένη κοινωνική, οικονομική και οικολογική οργάνωση. Πρόκειται για «κοινότητες με ανθρώπινη κλίμακα όπου οι ανθρώπινες δραστηριότητες εντάσσονται χωρίς επιβλαβείς συνέπειες στο περιβάλλον με τέτοιο τρόπο ώστε να υποστηρίζεται η υγιής ανάπτυξη και να μπορεί να υπάρχει συνέχεια στο μέλλον».(Gillman, Robert, The Eco-village Challenge, In Context Quarterly, 3/1991 Langley, WA p.10 )

Κοινότητες με αυτά τα χαρακτηριστικά υπάρχουν διάσπαρτες σε όλα τα σημεία του πλανήτη, αλλά το κίνημα των οικο-κοινοτήτων που αναπτύχθηκε κυρίως στη Βόρειο Αμερική και τη Δυτική Ευρώπη, γνωρίζει πρόσφατα μία σημαντική άνθηση που μπορεί να ερμηνευθεί κυρίως ως αντίδραση στις διεθνείς οικονομικές, πολιτικές και περιβαλλοντικές εξελίξεις των τελευταίων δεκαετιών που βέβαια έχουν ενταθεί από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 μέχρι σήμερα.

Η Ημερίδα που οργανώθηκε πρόσφατα σχετικά με το θέμα αυτό στο Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων Μελίνα Μερκούρη (20/1/2007) είχε τίτλο «Παγκοσμιοποίηση και το Αίτημα της Αειφορίας: Αναδυόμενα Εναλλακτικά Μοντέλα οικιστικής και κοινωνικής οργάνωσης στην Ευρώπη» και ήταν μία ευκαιρία για να συζητηθούν παραδείγματα, να ακουστούν απόψεις και να γίνει ανταλλαγή πληροφοριών.

Οι εισηγήσεις των ομιλητών σκιαγράφησαν μία εικόνα του φαινομένου των οικοκοινοτήτων στην Ευρώπη και μεταφέρθηκαν απόηχοι από τις τρέχουσες εξελίξεις και τον προβληματισμό που αναπτύσσεται σε αυτές μέσα από τοπικές πρωτοβουλίες. Ο Declan Kennedy εκτός από την οικο-κοινότητα Lebensgarten της οποίας αποτελεί μέλος, αναφέρθηκε σε παραδείγματα από οικο-κοινότητες στην Γερμανία, τη Βρετανία, την Δανία και την Αμερική όπως το Schafbruhl στο Tubingen της Γερμανίας, το Kolding στην Δανία, το Findhorn στη Σκοτία, κα. Η Ζησούλα Κουρδάκη παρουσίασε την ιστορία, την ταυτότητα και εξέλιξη της οικο-κοινότητας του Zegg, μίας κοινότητας που ιδρύθηκε το 1991 σε έδαφος της πρώην Ανατολικής Γερμανίας στην περιοχή του Βραδεμβούργου, κοντά στη πόλη του Belzig. Το Zegg εκτός από το γεγονός της πολύ θετικής εξέλιξης του από την δημιουργία του μέχρι σήμερα, έχει επηρεάσει την ευρύτερη περιοχή όπου έχουν ξεπηδήσει και άλλες οικο-κοινότητες ή έχει σε κάποιο βαθμό αλλάξει η νοοτροπία των κατοίκων με θετικά αποτελέσματα γενικά στην οικονομία, την οικολογία και τις κοινωνικές σχέσεις του τόπου. Αξιοσημείωτο για την κοινότητα του Zegg είναι ότι ιδρύθηκε σε υπάρχουσες εγκαταστάσεις που αφορούσαν την εκπαίδευση αστυνομικών και πρακτόρων του καθεστώτος, που επίσης με τη σειρά τους διαδέχθηκαν εγκαταστάσεις εκπαίδευσης ιππασίας του 3ου Ράιχ για τους Ολυμπιακούς του Βερολίνου, ενώ οι αρχικές υποδομές έγιναν από Αυστραλογερμανούς το 1910.

Oι συζητήσεις που ακολούθησαν αφορούσαν κυρίως το φαινόμενο των τοπικών συμπληρωματικών νομισμάτων. Υπάρχει η άποψη ότι η υιοθέτηση τοπικού νομίσματος που δεν αποτελεί πλέον κρατική μονάδα μέτρησης όπως πριν από την εισαγωγή του ευρώ, αλλά τοπική συμπληρωματική μονάδα που καλύπτει συγκεκριμένες γεωγραφικά περιοχές, η οποία μάλιστα συνοδεύεται με συγκεκριμένα μέτρα που ευνοούν την –τοπική- διακίνηση, ενισχύει την τοπική οικονομία.
© Νίκος Αναστασόπουλος

Ο Νίκος Αναστασόπουλος είναι αρχιτέκτων, υποψήφιος διδάκτωρ στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ. Έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας ,στο ΕΜΠ και στο Parsons School of Design στην Νέα Υόρκη.