QTO: What is the distinction between ‘politics’ and the ‘political’? Ποια είναι η διάκριση ανάμεσα στην ‘πολιτική’ και το ‘πολιτικό’?

English
What is the distinction between ‘politics’ and the ‘political’?
Question: Maria Theodorou
Answer: Yannis Stavrakakis

I can refer here to the distinction as it has been formulated by Claude Lefort and developed by many contemporary political theorists (Laclau, Mouffe, Rosanvalon, etc.). Politics typically involves a profound topographical dimension. It is usually conceptualized as a distinct and clearly delimited area of phenomena (political institutions, ideologies, etc.) that, together with other – equally distinct – areas (the economy, culture, the legal sphere, etc.), comprise the totality of the social system. Such a view dominates mainstream social and political science. On the other hand, however, one needs to take into account the political as the ontological moment, the ontological horizon, of this (and of every) topography. Here the political is registered as a moment, an event that dislocates established orders and institutes aspects of society anew.

Yet we have to be careful at this point. If an exclusive concentration on politics as a given sub-system entails a disavowal of the political and, as a result, an unconditional legitimation of existing orders and a weakening of the possibility of critique and of imagining alternative futures, there is also the opposite danger: that of fetishizing the moment of the political in order to guarantee the possibility of a radical, total refoundation of the social beyond the (spatial) limits of any hegemony. Such a utopian fetishization ignores the constitutive dialectic between positive and negative, creativity and alienation, space and event, and can put in danger the democratic imaginary.
© Yannis Stavrakakis

Yannis Stavrakakis is Associate Professor of Political Science at the Aristotle University of Thessaloniki and visiting fellow at the Centre for Theoretical Studies at the University of Essex. He is the author of Lacan and the Political (Routledge, 1999) and The Lacanian Left (Edinburgh University Press-SUNY Press, forthcoming 2007).

http://www.amazon.co.uk/s/ref=nb_ss_w_h_/026-4309540-1863655?url=search-alias%3Daps&field-keywords=stavrakakis+yannis

Greek
Ποια είναι η διάκριση ανάμεσα στην ‘πολιτική’ και το ‘πολιτικό’?
Ερώτηση: Μαρία Θεοδώρου
Απάντηση: Γιάννης Σταυρακάκης

Μπορώ να αναφερθώ εδώ στην διάκριση ανάμεσα στην ‘πολιτική’ και το ‘πολιτικό’ όπως έχει διατυπωθεί από τον Claude Lefort και περαιτέρω αναπτυχθεί στο έργο πολλών σύγχρονων θεωρητικών (Laclau, Mouffe, Rosanvalon, κλπ.). Η πολιτική τυπικά συνδέεται με μια βαθιά εδραιωμένη τοπογραφική διάσταση. Εννοιολογικά ορίζεται συνήθως ως μια διακεκριμένη και ξεκάθαρα περιγεγραμμένη περιοχή φαινομένων (πολιτικοί θεσμοί, ιδεολογίες, κλπ.) η οποία μαζί με άλλες –εξ ίσου διακεκριμένες – περιοχές (οικονομία, κουλτούρα, δικαιϊκή σφαίρα κλπ.), συγκροτούν το σύνολο του κοινωνικού συστήματος. Αυτή η οπτική κυριαρχεί στην ορθόδοξη κοινωνική και πολιτική επιστήμη. Το πολιτικό, από την άλλη πλευρά, συνιστά την οντολογική στιγμή, τον οντολογικό ορίζοντα αυτής (αλλά και κάθε) τοπογραφίας. Εδώ το πολιτικό νοείται ως στιγμή, ως ένα συμβάν που διαταράσσει την εκάστοτε καθεστηκυία τάξη και θεσμίζει εκ νέου όψεις της κοινωνίας.

Πρέπει να είμαστε όμως προσεκτικοί σε αυτό το σημείο. Αν η αποκλειστική επικέντρωση στην πολιτική ως δεδομένο, παγιωμένο υπο-σύστημα, ενέχει μια απάρνηση του πολιτικού και συνεπάγεται την νομιμοποίηση της καθεστηκυίας τάξης και την αποδυνάμωση του κριτικού λόγου και της δυνατότητας άρθρωσης εναλλακτικών σχεδίων για το μέλλον, υπάρχει επίσης και ο αντίθετος κίνδυνος: Αυτός της φετιχοποίησης της στιγμής του πολιτικού, ως μιας στιγμής ριζικής και καθολικής επανα-θεμελίωσης του κοινωνικού πέραν των (χωρικών) ορίων κάθε ηγεμονίας. Αυτή η ουτοπική φετιχοποίηση αγνοεί την συστατική διαλεκτική ανάμεσα στο θετικό και το αρνητικό, τη δημιουργικότητα και την αλλοτρίωση, το χώρο και το συμβάν, και μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τον πυρήνα της δημοκρατικής επινόησης.
© Γιάννης Σταυρακάκης

Ο Γιάννης Σταυρακάκης διδάσκει στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ και είναι επισκέπτης ερευνητής στο Κέντρο Θεωρητικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Έσσεξ. Στις δημοσιεύσεις του περιλαμβάνονται οι μονογραφίες: Ο Λακάν και το Πολιτικό (Routledge, 1999) και Η Λακανική Αριστερά (Edinburgh University Press-SUNY Press, υπό έκδοση 2007).

http://www.amazon.co.uk/s/ref=nb_ss_w_h_/026-4309540-1863655?url=search-alias%3Daps&field-keywords=stavrakakis+yannis